شهود و مکاشفه تا چه حدودی حجت است؟
خدمت حضرت آیت اللَه تهرانی سلام
در ابتدا از طولانی شدن سؤالم عذرخواهی می کنم.!
ابتدا سؤالی در مورد یک داستان عرفانی از شما می پرسم که پاسخ آن از طرف شما به یک نتیجه گیری منتهی خواهد شد.
داستان از شیخ رجب علی خیاط نقل شده است که می گوید شیخ می توانست با گیاهان صحبت کند اما این توانایی از او گرفته شده بود لذا به نجف رفت و از آقای قاضی درخواست می کند که این توانایی را به ایشان برگرداند. آقای قاضی در پاسخ می گوید که دست ما خالی است و کاری برای شما نمی توانیم بکنیم . لذا شیخ می رود اما پس از مدتی که آقای قاضی در حال تدریس در حجره بود آقای شیخ رجب علی به داخل حجره آمده و می گوید که جناب قاضی آن چیزی که شما به ما ندادید امام زمان به ما داد و می رود. پس از رفتن شیخ اقای قاضی برای شاگردان داستان یکی از علما را تعریف می کند (نام ان عالم یادم نیست) و می گوید که ایشان به شاگردانشان گفتند که من هنگامی که وارد حرم می شوم و سلام می کنم پاسخ من داده می شود لذا روزی شاگرانش را به حرم برده و سلام می دهد و به آنها می گوید که شما جواب سلام راشنیدید و آنها می گویند خیر و لذا این عمل را دوباره انجام داده و هنگامی که شاگردان دوباره انکار می کنند می گویدکه پس من اشتباه کردم لذا آقای قاضی می گوید که فرق آقای شیخ رجبعلی و ان عالم این است که او فهمید که اشتباه کرده و شیخ رجبعلی نفهمیده...! احتمالا منظور آقای قاضی این بوده است که شیخ امام زمان را ندیده و احتمالا دچار نفس خود شده ...
1 حال اگر این مطلب درست باشد تمام مسایلی که عرفا مطرح می کنند اعم از شهود و غیره زیر سؤال رفته زیرا احتمال دارد که دچار نفس شده باشد چون هنگامی که شخصی مثل شیخ رجبعلی دچار نفس شده پس برای دیگران نیز احتمال دارد؟
2 چه اصلی وجود دارد که می توان بوسیله آن فهمید که مطلب دریافتی از طریق شهود یا مسایل دیگر جنبه نفسانی ندارد و حقیقی است بدین معنی که از کجا میتوان یقین کرد که اگر کسی امام زمان را دید یا مسایل شبیه به این دچار نفس نشده و هم چنین مسایلی که برخی از امام زمان نقل می کنند حقیقی باشد. برای مثال چندی است که سخنی از مرحوم آیت اللَه بهجت نقل شده است ظهور امام زمان نزدیک است و آقای بهجت فرموده بودند که دوست ایشان که با امام زمان ارتباط دارد از امام زمان سؤال کرده که ظهور چه وقت است و امام زمان فرموده اند که نزدیک است و پیرمرد ها هم می بینند که من فایل صوتی آن را برای شما به پیوست فرستادم . آقای بهجت فرموده بودند که ایشان تا ظهور انشاء اللَه زنده هستند در حالی که ایشون مرحوم شدند.
3 مدتی است که از طرف اهل عرفان اینکه ظهور امام زمان نزدیک است در میان مردم شایع شده است در مورد این مطلب نیز کمی توضیح دهید.
در ابتدا از طولانی شدن سؤالم عذرخواهی می کنم.!
ابتدا سؤالی در مورد یک داستان عرفانی از شما می پرسم که پاسخ آن از طرف شما به یک نتیجه گیری منتهی خواهد شد.
داستان از شیخ رجب علی خیاط نقل شده است که می گوید شیخ می توانست با گیاهان صحبت کند اما این توانایی از او گرفته شده بود لذا به نجف رفت و از آقای قاضی درخواست می کند که این توانایی را به ایشان برگرداند. آقای قاضی در پاسخ می گوید که دست ما خالی است و کاری برای شما نمی توانیم بکنیم . لذا شیخ می رود اما پس از مدتی که آقای قاضی در حال تدریس در حجره بود آقای شیخ رجب علی به داخل حجره آمده و می گوید که جناب قاضی آن چیزی که شما به ما ندادید امام زمان به ما داد و می رود. پس از رفتن شیخ اقای قاضی برای شاگردان داستان یکی از علما را تعریف می کند (نام ان عالم یادم نیست) و می گوید که ایشان به شاگردانشان گفتند که من هنگامی که وارد حرم می شوم و سلام می کنم پاسخ من داده می شود لذا روزی شاگرانش را به حرم برده و سلام می دهد و به آنها می گوید که شما جواب سلام راشنیدید و آنها می گویند خیر و لذا این عمل را دوباره انجام داده و هنگامی که شاگردان دوباره انکار می کنند می گویدکه پس من اشتباه کردم لذا آقای قاضی می گوید که فرق آقای شیخ رجبعلی و ان عالم این است که او فهمید که اشتباه کرده و شیخ رجبعلی نفهمیده...! احتمالا منظور آقای قاضی این بوده است که شیخ امام زمان را ندیده و احتمالا دچار نفس خود شده ...
1 حال اگر این مطلب درست باشد تمام مسایلی که عرفا مطرح می کنند اعم از شهود و غیره زیر سؤال رفته زیرا احتمال دارد که دچار نفس شده باشد چون هنگامی که شخصی مثل شیخ رجبعلی دچار نفس شده پس برای دیگران نیز احتمال دارد؟
2 چه اصلی وجود دارد که می توان بوسیله آن فهمید که مطلب دریافتی از طریق شهود یا مسایل دیگر جنبه نفسانی ندارد و حقیقی است بدین معنی که از کجا میتوان یقین کرد که اگر کسی امام زمان را دید یا مسایل شبیه به این دچار نفس نشده و هم چنین مسایلی که برخی از امام زمان نقل می کنند حقیقی باشد. برای مثال چندی است که سخنی از مرحوم آیت اللَه بهجت نقل شده است ظهور امام زمان نزدیک است و آقای بهجت فرموده بودند که دوست ایشان که با امام زمان ارتباط دارد از امام زمان سؤال کرده که ظهور چه وقت است و امام زمان فرموده اند که نزدیک است و پیرمرد ها هم می بینند که من فایل صوتی آن را برای شما به پیوست فرستادم . آقای بهجت فرموده بودند که ایشان تا ظهور انشاء اللَه زنده هستند در حالی که ایشون مرحوم شدند.
3 مدتی است که از طرف اهل عرفان اینکه ظهور امام زمان نزدیک است در میان مردم شایع شده است در مورد این مطلب نیز کمی توضیح دهید.
هوالعلیم
پاسخ سؤالات را در یک مجموعه به نحو اختصار به عرض می رسانم :
انکشاف حقائق غیب نسبت به افراد مختلف درجات متفاوتی دارد و به عبارت دیگر کشف صور مثالیه مربوط به حوادث عالم ماده برای همه افراد یکسان نیست. زیرا براساس قانون سلسله اسباب همانطور که پدیده های این عالم بواسطه سلسله علل تحقق پیدا می کند و این سلسله علل مربوط به عالم مثال و بالاتر ازآن می گردد،خود عالم مثال و حقائق بالاتر از آن که تعبیر به عالم ملکوت می شود نیز براساس اسباب و مسبّبات صورت خارجی پیدا می کند. بنابر این ممکن است فردی نسبت به صورتی از صور مثالیه اطلاع حاصل نماید در حالیکه نسبت به سلسله علل آن و کیفیت حدوث بداء در آن پدیده جاهل باشد و براساس همان ادراک خویش مطلبی را مطرح کند درحالیکه نمی داند آن مطلب تغییر خواهد کرد و لذا می بینیم بسیاری از بزرگان در اخبار از غیب دچار اشتباه و خطا می شوند و این جانب خود از اینگونه موارد بسیار دیده ام . و لذا به هرکسی که از این وقایع اخبار می دهد ولیّ خدا نمی توان گفت و در کلام ولیّ خدا اشتباه رخ نخواهد داد و از این جا استفاده می کنیم که مطالبی که آقای شیخ رجبعلی ادراک می کردند از آنجا که ولیّ خدا نبودند دچار خطا و تزلزل بوده است.
پاسخ سؤالات را در یک مجموعه به نحو اختصار به عرض می رسانم :
انکشاف حقائق غیب نسبت به افراد مختلف درجات متفاوتی دارد و به عبارت دیگر کشف صور مثالیه مربوط به حوادث عالم ماده برای همه افراد یکسان نیست. زیرا براساس قانون سلسله اسباب همانطور که پدیده های این عالم بواسطه سلسله علل تحقق پیدا می کند و این سلسله علل مربوط به عالم مثال و بالاتر ازآن می گردد،خود عالم مثال و حقائق بالاتر از آن که تعبیر به عالم ملکوت می شود نیز براساس اسباب و مسبّبات صورت خارجی پیدا می کند. بنابر این ممکن است فردی نسبت به صورتی از صور مثالیه اطلاع حاصل نماید در حالیکه نسبت به سلسله علل آن و کیفیت حدوث بداء در آن پدیده جاهل باشد و براساس همان ادراک خویش مطلبی را مطرح کند درحالیکه نمی داند آن مطلب تغییر خواهد کرد و لذا می بینیم بسیاری از بزرگان در اخبار از غیب دچار اشتباه و خطا می شوند و این جانب خود از اینگونه موارد بسیار دیده ام . و لذا به هرکسی که از این وقایع اخبار می دهد ولیّ خدا نمی توان گفت و در کلام ولیّ خدا اشتباه رخ نخواهد داد و از این جا استفاده می کنیم که مطالبی که آقای شیخ رجبعلی ادراک می کردند از آنجا که ولیّ خدا نبودند دچار خطا و تزلزل بوده است.