در عقبه بدین طول و تفصیل در مراجعت ان حضرت از حجه الوداع و نصب امیرالمومنین علیه السلام را در غدیر خم به مقام امامت و خلافت ذکر کرده اند گرچه در مراجعت از غزوه تبوک نیز اورده اند ولی ان

و ثانیا سیاق ایاتی که در انها ایه ولا تصل علی احد منهم مات ابدا می باشد صریح است بر انکه این ایه در وقتی که رسول خدا در غزوه تبوک به سفر رفته بودند و هنوز به مدینه مراجعت ننموده بودند نازل

این دو ایه هر دو در سوره توبه اولی ایه 84 و دویمی ایه 80 است و سوره توبه در غزوه تبوک نازل شده است و انهم در سنه نهم از هجرت بود و از رجب تا رمضان این سال طول کشید و عبد الله بن ابی در ذی قعده همین سال مرد و مسلما این دو ایه از قرائن و شواهد به دست امده بعد از مرگ ابن ابی نازل شده است

یعنی قسم می خورم که منافقان بطور مسلم پیش از این جنگ جنگ تبوک خواهان فتنه و محنت و اختلاف کلمه و تفرقه اجتماع شما بودند هم چنان که در جنگ احد عبد الله بن ابی بن سلول یک ثلث از جمعیت سپاهیان شما را از صحنه جنگ به طرف مدینه برگردانید و از

جنگ تبوک بعد از انکه رسول خدا صلی الله علیه واله و سلم حرکت کرد این سه نفر تخلف ورزیده و بعد از انکه شنیدند ایه ای راجع به متخلفین نازل شده یقین کردند که جهنمی شده اند لا جرم خود را با طناب

داستان چند تن از مومنینی که با تاخیر به لشگریان عازم تبوک پیوستند یا انکه تخلف کردند و سپس توبه نمودند

تمرد بعضی از صحابه در جنگ تبوک از امر پیغمبر

وقتی خود قران می گوید در جنگ تبوک پیغمبر امر کرد حرکت کنید و بروید و جماعتی  که مقدار انها هم یکی دوتا نبود بلکه هشتاد و چند نفر بودند امدند و گفتند یا رسول الله ما عذر داریم و چنین و چنان

او بود تا پیغمبر به رفیق اعلی انتقال پیدا نمود ابدا از وی جدا نگشت نه در سفر و نه در حضر و وی پسر عم و شوهر دخترش فاطمه الزهراء بود و در تمام غزوات و مشاهد غیر از تبوک حضور داشت زیرا که در

و منه قوله تعالی فیما کان کذب علیه بعض المنافقین الذین اعتذروا عن الخروج معه صلی الله علیه و اله و سلم الی تبوک عفا الله عنک لم اذنت لهم حتی یتبین لک الذین صدقوا وتعلم الکذبین 2

الا فی امر الدین و ما یتعلق بدعوته و حفظه و حفظ من جاء به و تصدیق الکاذب لیس کذبا و حسبک ان تتامل فی هذا الباب عتاب الله لرسوله اذ اذن لبعض المعتذرین من المنافقین فی التخلف عن غزوه تبوک و ما علله به و هو قوله عفا الله عنک لم اذنت لهم حتی یتبین لک الذین صدقوا وتعلم الکذبین 2

الثانی ان الجزیه لم تکن نزلت حینئذ و لایعرفها الصحابه ولا العرب و انما انزلت بعد عام تبوک حین وضعها النبی صلی الله علیه و اله و سلم علی نصاری نجران و یهود الیمن و بین ابن قیم الجوزیه کذب هذا فی عشره ادله قویه 2

مدائن صالح پیغمبر و شهر تبوک

صفحه 383 فوصلنا الی تبوک الساعه الرابعه من النهار و هی بلده مسکونه بقلیل من الاعراب و فیها ابار کثیره عذب ماوها و نخل و کروم و نخلها للحکومه و شرینا منها اللحم و السمن و الزبد بثمن رخیص و... جاءتنا بها بعض الهدایا من الشام و کان حقها حسب العاده ان تجیء الی مدائن صالح مع الجرده الا ان الجرده لاقتنا بالاخضر و الامانات بعضها وصل فی تبوک و الاکثر بقی فی معان هی التی غزاها النبی صلی

و نیز در روضه الصفا در سریه ذات الرمل که بعد از غزوه تبوک است در جلد دوم اورده است در ذکر وقایع سال نهم از هجرت

رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم در مدینه برای غزوه تبوک که در سال نهم از هجرت واقع شد اعلان بسیج عمومی کردند و می بایست تمامی افراد برای شرکت در جنگ حرکت نمایند غزوه تبوک در تابستان واقع

شاهد در اینست که در غزوه تبوک همه اهل مدینه مامور به شرکت در جنگ بودند که از جمله انها معلمین قران و احکام بودند و پیامبر انانرا مامور نموده بود تا به افرادی که در مدینه بودند و یا از سائر

این افراد مامور بودند تمامی قران را غیر از ایاتی که در غزوه تبوک نازل

 بحارالانوار طبع کمپانی ج 6 احوالات رسول اکرم ص 617 باب غزوه حنین و الطائف و اوطاس و سایر الحوادث الی غزوه تبوک یعنی شما را قسم به خدا می دهم که ایا جز من کسی در میان شما هست که رسول خدا

ایتمانه علی براءه و ما قال له من غزاه تبوک فلو کان غیر النبوه لاستثناه و قول النبی صلی الله علیه و اله الثقلان کتاب الله و عترتی و انه لم یومر علیه امیر قط و قد امرت الامراء علی غیره 1

در او گرد امده است رسول خدا او را بر ارسال سوره برائت امین شمرد و انچه را که در جنگ تبوک درباره او گفت و اگر علی غیر از نبوت با رسول خدا تفاوتی داشت ان را رسول خدا استثنا می نمود و گفتار

واقدی در مغازی نقل می کند رسول خدا که به جنگ تبوک رفته بودند اهدی رجل من قضاعه الی النبی صلی الله علیه و ءاله و سلم فرسا در بین راه یکی از مردم قضاعه اسبی را به رسول خدا هدیه کرد فاعطاه رجلا من الانصار و امره ان یربطه حیاله استئناسا بصهیله

گفتند هنگامی که رسول خدا در راه تبوک حرکت می کرد بعضی از اوقات بر می خاست و بسوی اسب ظرب می رفت اسب ظرب ان اسبی است که می گویند هم چاق است و هم کوتاه و لباس زیر خود را می کند و روی سر و

پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم وقتی از جنگ تبوک برگشتند جنگ تبوک خیلی طول کشید و مشکلاتی داشت گرچه انجام نشد ولی طول سفر در تابستان و حرکت از مدینه تا به شام موجب بسیاری از مرارت ها... و مشکلات شد خبر دادند که دیگر جنگی واقع نمی شود یعنی دیگر جنگی در زمان حیات خود پیغمبر واقع نمی شود و همین طور هم شد و غزوه تبوک اخرین غزوه ایست که رسول خدا انجام دادند و در این وقت مسلمین

تبوک انت منی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی 1 ایا ان کسی که از طرف پروردگار خود دارای بینه است و در کنار او شاهدی از اوست و ان کسی که خدا درباره او به پیغمبرش گفته است این است و جز

رسول خدا در غزوه تبوک به علی بن ابی طالب فرمود نسبت و منزله تو با من مانند نسبت و منزله هارون است به حضرت موسی با این تفاوت که بعد از من پیغمبری نخواهد امد

غزوه تبوک نقل کرده اند و در غالب از مجامیع شیعه و سنی مذکور است نهج البلاغه ج 2 ص 73 ضمن نامه به عثمان بن حنیف

فهذا مقام من المقامات التی یصل الیها الانسان بالحکمه و العرفان و هو یسمی عند اهل التصوف بمقام کن کما ینقل عن رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم فی غزوه تبوک فقال کن اباذر فکان اباذر و له مقام فوق هذا

پس این مقام از مقاماتی است که انسان به واسطه حکمت و عرفان به ان دسترسی پیدا می کند و این مقام نزد اهل تصوف به مقام کن بوده باش تعبیر می شود هم چنان که از رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم نقل شده است که در غزوه تبوک فرمودند بوده باش ای اباذر در این لحظه اباذر حضور پیدا نمود

و از این قبیل است قول خداوند متعال در انجا که بعضی از منافقین به هنگام خروج با او صلی الله علیه و اله و سلم دروغ گفتند وقتی که ان حضرت عازم بر حرکت به سوی تبوک بود عفا الله عنک لم اذنت لهم حتی یتبین لک الذین صدقوا و تعلم الکاذبین 2

الزهراء بود و در تمام غزوات و مشاهد غیر از تبوک حضور داشت زیرا که در این غزوه رسول خدا او را در مدینه به جای خود خلیفه نهاد و علی گفت ای رسول الله تو مرا در میان زنان و کودکان جا گذاشتی رسول خدا فرمود ایا راضی نیستی که منزله تو با من مانند منزله هارون با موسی باشد به غیر از منصب نبوت

جریان توطئه قتل پیامبر صلی الله علیه واله و سلم هنگام مراجعت از غزوه تبوک

چهارم از کتاب دلائل النبوه شیخ ابی بکر احمد بیهقی با اسناد خود مرفوعا از ابی الاسود از عروه نقل میکند که چون رسول خدا از غزوه تبوک عزم مراجعت به مدینه نمودند در بین راه جماعتی از اصحاب از

و نیز در روضه الصفا در سریه ذات الرمل که بعد از غزوه تبوک است در جلد دوم اورده است در ذکر وقایع سال نهم از هجرت و نیز در حبیب السیر جلد 1 صفحه 402 از کشف الغمه به لفظ لولا اننی اتق ان یقول فیک الخ بعد از بیان سریه ذات الرمل اورده است

در روضه الصفا در جلد 2 در ذکر وقایع سال نهم هجرت بعد از ذکر غزوه تبوک و سریه ذات الرمل و امدن وفود گوید

نصایح رسول الله به صورت جملات قصار در حین خروج و حرکت به غزوه تبوک

و فی الدر المنثور فی قوله تعالی ومن اصدق من الله قیلا الایه اخرج البیهقی فی الدلائل عن عقبه بن عامر فی حدیث خروج رسول الله صلی الله علیه و اله و سلم الی غزوه تبوک و فیه

علی در همه غزوات با پیغمبر بود فقط در یک جنگ جنگ تبوک رسول خدا علی را با خود نبرد و گفت در مدینه بمان و هنگامی که من نیستم تو ولی و سرپرست امور مدینه باش تا ما از جنگ برگردیم رسول خدا بیرون

کردند لذا پیغمبر امیرالمومنین را در اینجا گذاشت که مثل وجود خودش باشد 1 هم چنین در تبوک خونریزی اتفاق نیفتاد و پیغمبر چون می دانست که در این جنگ خونریزی اتفاق نمی افتد و نیازی به شجاعت علی نیست او را با خود نبرد و در مدینه گذاشت که به منزله خودش باشد 2