گروه پرسشتاریخ
کدرهگیری 787
تاریخ ثبت 1439/02/15
آیت‌اللَه سید محمدمحسن حسینی طهرانی

حکم پوشیدن لباس سیاه


سلام علیکم در مورد پوشیدن لباس مشکی که شما میفرمایید حتی برای همه امامان پوشیدنش کراهت دارد .در این مورد چند تقریری از امامان در این مورد پیدا کردم که حضرات در هنگام عزا لباس مشکی پوشیدند.
سیاهپوشى بر مصائب اهل بیت(ع) تداوم سیره انسانى است.
گزارش‏هاى مستند تاریخى حکایتگر این حقیقت است که پیامبر و ائمه اطهار(ع) بر این سنت منطقى و رسم طبیعى مُهر تأیید گذاشته، در عزاى عزیزانشان سیاه پوشیده‏اند. به روایت ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغه، امام حسن(ع) در سوگ امیرمؤمنان على(ع) جامه سیاه پوشید و با همین جامه براى مردم خطبه خواند.(7)
براساس حدیثى که اکثر محدثان نقل کرده‏اند، زنان بنى هاشم در سوگ اباعبداللَه الحسین(ع) جامه سیاه پوشیدند(8).
از این حدیث شریف ـ که مورد اعتماد و حجّت بوده و شخصیّت‌هایی از مشاهیر و ثقات اهل بیت آن را روایت نموده‏اند ـ استفاده میشود:
1ـ پوشیدن لباس سیاه در ماتم و عزا از صدر اسلام مرسوم بوده، بانوان بنی‌هاشم در ماتم حضرت سیّد الشّهدا(ع) لباس سیاه پوشیدند.
2ـ تشویق و ترغیب امام(ع) از این عمل، دلیل بر رجحان و مطلوبیت آن است؛ و فهمیده میشود که ادامه آن جهت فراموش نشدن این واقعة بسیار بزرگ تاریخی و بزرگداشت قیام سیّد الشّهدا مستحب است.
مرحوم کلینى نقل مى‏کند که سلیمان بن راشد از پدرش نقل کرد: امام سجاد(ع) را دیدم که جبّه‏اى جلو باز و سیاه رنگ و طیلسانى کبود رنگ پوشیده بود.(9)
برخی نوشته اند که دختر "ام سلمه" و زنان انصار در عزای "حمزه" و شهیدان اُحد لباس سیاه پوشیدند و "اسما بنت عمیس" نیز در عزای "جعفر طیار" سیاه پوشید.(10)
ابونعیم اصفهانی روایت می کند: زمانی که خبر شهادت امام حسین(ع) به ام سلمه رسید، در مسجد پیامبر(ص) خیمه سیاه برپا کرد و خود جامة سیاه پوشید.(11)
پس از شهادت امام حسین(ع) و یاران او، زنان بنی هاشم و طایفة قریش برای امام حسین(ع) لباس سیاه پوشیدند.(12)
پوشیدن لباس سیاه توسط امام دلیل بر جواز آن در هنگام عزاداری است؛ زیرا در اندیشه شیعیان گفتار و رفتار ائمه(ع) حجت و دلیل بر مشروعیت هر کاری است
چرا لباس و پوشش سیاه؟
رنگ سیاه، از جهات گوناگون، آثار و خواص مختلف دارد و به اعتبار هر یک، در مورد یا مواردى خاص، به کار مى‏رود.
یکى از خواص و آثار رنگ سیاه، آن است که به صورت طبیعى، حزن آور و دلگیر و مناسب عزا و ماتم است. از همین رو، بسیارى از مردم جهان از این رنگ براى اظهار اندوه در مرگ دوستان و عزیزان خود استفاده می‌کنند. البته انتخاب رنگ سیاه در ایام سوگوارى، علاوه بر نکته فوق، علتى منطقى عاطفى نیز دارد. آنکه در ماتم عزیزان خویش جامه سیاه مى‏پوشد و در و دیوار را سیاهپوش مى‏کند، بااین عمل مى‏خواهد بگوید و بفهماند: عزیز از دست رفته، مایه روشنى چشم و فروغ دیدگانم بود و دفن پیکرش در دل خاک به سان افول ماه و خورشید در چاه مغرب، پهنه حیات و زندگى را در چشمم تیره و تار ساخته و زمین و زمان را در سیاهى و ظلمت فرو برده است.
هوالعلیم
تنها در مورد سیّدالشّهداء علیه السّلام می توان گفت که کراهت ندارد البتّه دلیلی بر استحباب نیز نداریم ولی در مورد سایر أئمّه علیهم السّلام دیده نشده است که امام علیه السّلام پس از فوت پدر لباس سیاه به تن کند.