سخنرانی‌های علامه طهرانی

آیین رستگاری (تعداد جلسات: 6)

پدیدآور علامه آیت‌اللَه سید محمدحسین حسینی طهرانی

توضیحاتبیانات ارزشمند حضرت علاّمه آیة اللَه العظمی حاج سیّد محمّد حسین حسینی طهرانی ـ رضوان اللَه علیه ـ پیرامون ارکان، آداب و امور لازمۀ سیر و سلوک إلی اللَه است که برای یکی از اصدقای ایمانی خویش بیان فرموده‌اند

تاریخ سخنرانی1407/01/29

توضیحاتعلّت عدم وصول به کمالات توحیدی عمل نکردن است. عالی‏ترین مربّی و معلّم بشریّت حضرت رسول و أمیرالمؤمنین و اولاد او علیهم السلام هستند. رسول خدا فرمود: «کسی که دو روزش یکسان باشد مغبون است». در مکتب توحید مقصد خداست و زاد و راحله، توکّل و استعانت از اوست. یکی از نتایج سلوک الی اللَه زدوده شدن غلّ و غش و کدورت‏های باطنی است. از بهترین ارمغان‏های سلوک الی اللَه بی‏تعلّقی و آسودگی خاطر و خیال است. برای وصول به مقصود باید کار و تلاش نمود . اعتماد به نفس در مقابل اعتماد به خدا، اعتماد به بت است. زندانی بودن أبناء دنیا در توهّمات و تخیّلات فاسد و باطل. أمیرالمؤمنین علیه السّلام: «قیمةُ کُلِّ امرِئٍ ما یُحسِنُه». نگاهی اجمالی به سرگذشت جنگ بدر و کفّار اسیر شده. إخبار غیبی رسول خدا به عمویش عباس در پرداخت فدیه. سالک نباید فکر خود را در امور جزئی و کوچک متوقّف نماید. باید راه خدا را با اختیار و مجاهده طی نمود . پادشاهی و اقتدار فقط از آنِ پروردگار است و او بر همه چیز تواناست. التجاء و ابتهال سالک به حضرت پروردگار. اقرار و اعتراف سالک به عجز و ناتوانی خویش و بی‏نهایتی ذات حضرت حق. حکایت زیبای بهلول و هارون. درخواست به فعلیّت رسیدن استعدادات از حضرت پروردگار.

تاریخ سخنرانی1407/01/30

توضیحاتباید در راه خدا با همّت بلند گام نهاد. سالک باید همه کارهای خود را برای خدا انجام دهد. اسلام آوردن مرتاض به‏دست امام صادق علیه السّلام . سالک باید اختیارش را به خدا واگذارد و برای خدا کار کند. کلام أمیرالمؤمنین علیه السّلام در تقسیم عبادت کنندگان به سه دسته. حکایت مرحوم قاضی و میرزا ابراهیم عرب در کنار شطّ. انسان خوابِ خوب دید یا ندید نباید دنبالش برود.
از اول سلوک تا آخر سلوک نباید سالک غیر خدا را ببیند. یکی از علائم صحّت طریق میل به عالم معنا و تنفّر از عالم غرور است. کیفیّت تعامل سالک با آداب و رسوم عالم کثرت. اساس مسألۀ عرفان بر توهّم و تخیّل و تصنّع نمی‏باشد. یکی از مسائل مهم سیر و سلوک، استقامت در طریق و صبر و تحمّل مشکلات است. مشکلات و موانع موجود در سیر و سلوک إلی اللَه. حکایت عرضه کردن حورالعین خود را به علامه طباطبایی در مسجد کوفه. برای رسیدن به خدا باید همه تعلّقات را رها کرد و به سرزنش افراد توجّه نکرد. درد سالک درد خداست و تا به خدا نرسد دلش آرام نمی‏گیرد . سالک نباید با مردم عوام سر و کلّه زده و مجادله کند. جمع شدن پرندگان نزد هدهد و مطالبۀ سیمرغ. تفسیر و تبیینی پیرامون حدیث شریف «مَن عَرَفَ نفسَهُ فَقد عَرفَ ربَّهُ».

تاریخ سخنرانی1407/02/02

توضیحاتسِرّ در هر منزل و مرحله‏ای با منزل و مرحلۀ دیگر متفاوت است. کشف اسرار الهی موجب قهر پروردگار است. تحریم فواحش مصداقی از غیرت الهی در پنهان نمودن زشتی‏هاست. اسراری که بین بنده و پروردگار است مختصّ اوست. حالات و مدرکات سالک مصداقی از اسرار الهی است. یکی از ضررهای اِفشای اسرار بسته شدن راه دیگران است. یکی دیگر از ضررهای اِفشای اسرار عُجب و خودپسندی است. در مقام تعلیم نیز امام باقر علیه السّلام را عجب و خودپسندی نمی‏گرفت. پیدا شدن عارضۀ نسیان و فراموشی در بعضی از بزرگان. یکی دیگر از ضررهای اِفشای اسرار محروم شدن از وصول به مقصود است. قیمت انسان به حقیقت واقعی اوست که مرکز ادراکات معنوی است. یکی از مصادیق کتمان سرّ مخفی داشتن حالات و مکاشفات است . یکی دیگر از مصادیق کتمان سرّ مخفی نمودن استاد و دستورات و تکالیف سلوکی اوست. تقاضای افراد وارد شده در سلوک مختلف است. راه عرفان و لقاء خدا و سلوک بازیچه نیست. شرک و کفر و نفاق، قلب را ضایع می‏کند. تکالیف و دستورات الهی، نفس انسان را عوض می‏کند.

تاریخ سخنرانی1407/03/02

توضیحاتیکی از مسائل مهم سیر و سلوک مطیع بودن است. اطاعت یعنی از نیّت و خواستن خود بیرون آمدن‏. بحثی در لزوم تبعیّت جاهل از عالم. برخی از شرائط و آداب نمازگزار از دیدگاه استاد. ظواهر اعمال باید با حقیقت توأم باشد. بعضی از مجتهدین بزرگ سابقاً مربی اخلاق بوده‏اند. همۀ افراد طالب مقامات عرفانی نمی‏باشند. حدیث قدسی ”عَبدی أَطِعنی حَتَّی أَجعَلَکَ مِثلی“. عرفان اختصاص به سجّاده و مناجات نیمه‏های شب ندارد. سیره و روش پیامبر اکرم و ائمّه علیهم السّلام در مواجهه با خادمان و زیردستان. عبد یعنی کسی که از خودپسندی و خودرأیی خارج شده است. پیامبر اکرم و ائمّه طاهرین همه را دعوت به توحید می‏کردند . علّت وصول سلمان به مقامات عالیه اطاعت محض از رسول خدا بود. درس رسول اللَه درس طهارت و معرفت و اخلاق است. شرح صدر از آن کسانی است که سر تسلیم فرود آورده‏اند. عده‏ای از افراد سر تسلیم فرود نیاورده و همواره باعث اذیّت پیامبر می‏شدند. علاّمه طباطبایی مجسّمه شرم و حیا و عصمت و طهارت بودند. نهج البلاغۀ أمیرالمؤمنین حاصل «أنا عبد من عبید محمّد» است.

تاریخ سخنرانی1407/04/05

توضیحات1. صمت و سکوت. یکی از راه‏های کنترل قلب، حفظ زبان است. تشبیه و تمثیل زیبای مرحوم قاضی از تشویشات قلبی به لِردهای حوض. تجلّیات خدا فقط در سایه آرامش نفس است. أمیرالمؤمنین علیه السّلام: «قلب عاقل جلوی زبانش و قلب جاهل پشت زبانش است». لزوم انس با عیالات و اختلاط با ایشان. 2 .حفظ الصحّة و سلامت مزاج. حفظ الصحّة و سلامت مزاج. 3. عزلت از ابناء دنیا و معاشرت با اولیاء الهی. بیرون آمدن از محیط دغدغه و تشویش. اهل دنیا انسان را به طرف دنیا می‏کشند. لزوم معاشرت با خوبان و اولیاء الهی. 4. شب زنده‌داری، سهر. شب زنده‏داری، سهر. 5. دوام ذکر و یاد خدا. انسان باید همیشه به فکر خدا باشد. سالک باید ذکرش خدا باشد 146. حکایت خارکنی که از خداوند درخواست محبّت خالصانه نمود. در سیر و سلوک باید پله به پله و مرحله به مرحله حرکت نمود. فلسفه خلقت شیطان و اعطاء اختیار و تکلیف به انسان. اتمامان افرادی هستند که سفر آنها کامل نشده است. در سیر و سلوک باید از افراط پرهیز نمود. مرحمت و لطف الهی است که سبب ورود سالک در سیر و سلوک إلی اللَه می‌شود.

تاریخ سخنرانی1407/04/21

توضیحاتشرح و بیان برخی از دستورات لازم سلوکی. مراقبه شدید آیة اللَه حاج شیخ محمّد تقی بهجت فومنی. سکوت یکی از دستورات اساسی این راه است. شرط اصلی در تأثیر اعمال مراقبه است. لزوم قرائت حدیث عنوان بصری هفته‏ای یکی دو بار. در میان شاگردان مرحوم قاضی فقط اهل رعایت رستگار شدند. آقا شیخ عبدالهادی شیرازی هر شاگرد مرحوم قاضی را به جای دو عادل حساب می‏کرد. راز و نیاز‏ها و عبادات مرحوم قاضی در مسجد سهله. راز و نیاز‏ها و عبادات پیامبر در غار حراء. اسم سالک به خود بستن دردی را دوا نمی‏کند. خداوند از اولیاء مقرّب خویش نیز حساب می‏کشد. کیفیّت زیارت امام معصوم و مشاهد مشرّفه. سالک باید نفس عملش سلوک باشد. سالک باید کارهایی را که برای دوستان خدا می‏کند به حساب نیاورد. اوّلین دستور اولیاء الهی به شاگردانشان نماز شب است. زیارت و توسّل به اولیاء الهی و جدّیّت در کارها.