اخلاق وحکمت وعرفان

مثنوی معنوی (تعداد جلدها: 3)

پدیدآور مولانا جلال‌الدین محمد بلخی رومی

توضیحاتمتن تحقیق‌شدۀ کتاب شریف «مثنوی معنوی» اثر کم‌نظیر مولانا جلال‌الدین‌محمد بلخی رومی -قدّس‌اللٰه‌سرّه‌ـ بر اساس نسخۀ تصحیح‌شدۀ مرحوم سیدحسن میرخانی -رحمةاللٰه‌علیه- به شیفتگان وادی توحید و معرفت تقدیم می‌گردد.
مولانا بزرگ‌مردی عارف است که بزرگان او را دُرّ بی‌مثال و نابغۀ وادی توحید و عرفان و از شیعیان حقیقی مولا امیرمؤمنان علیه‌السلام و افتخار عالم تشیع می‌دانند و کتابش را دریایی از معارف و اکسیری از حقایق به‌شمار می‌آورند که هر چه بیشتر انسان در آن غور کند به گوهرهای ناشناخته‌تری دست می‌یابد.
عارف بی‌بدیل مرحوم آیت‌الله حاج سید‌علی قاضی قدّس‌الله‌سرّه می‌فرمود: «من هشت بار مثنوى مولانا جلال الدّين رومى -قدّس الله سرّه- را مطالعه نمودم و هربار مطلبى جديد جداى از مطالب پيشين برايم مكشوف شده است.» و عارف ربانی مرحوم آیت‌الله حاج سید محمد محسن حسینی طهرانی قدّس‌الله‌سرّه دراین‌باره چنین می‌نگارد: «مطالعه ديوان بى‏نظير و درّ ناياب مولانا جلال‏الدّين رومى بلخى -أعلىٰ اللهُ مقامَه- از أوجب واجبات است براى سالكين راه خدا، و هر سالكى كه موفّق به مطالعه و دقّت و تأمّل در اين درياى موّاج معارف إلهى نشده است به خسران عظيم و پشيمانى از بى‏نصيبى از نعمات و عنايات خاصّه ربّانى دچار مى‏گردد».
از خداوند متعال خواستاریم که ما را از انفاس قدسیّۀ این بزرگ‌مردان متنعّم بگرداند.
برخی ویژگی‌های این تحقیق:
1. نسخۀ مصحَّح جناب میرخانی که براساس نسخه‌های چاپ هند و ایران بوده، دارای ابیات بسیاری است که در نسخۀ قونیه موجود نیست که در این تحقیق با علامت لوزی آبی رنگ مشخص شده است.
2. در بررسی و مقایسه با سایر نسخ، چنانچه عبارت نسخه‌ای در معنا مؤثر بوده در تعلیقه بدان اشاره شده و در صورت ترجیح، با متن جایگزین شده است.
3. همچنین مستندات ابیات و نیز ترجمۀ آن‌ها در تعلیقه آمده است.
4. توضیحاتی نیز درباره لغات و ترجمۀ بعضی ابیات به‌صورت مختصر آمده است که تدریجاً به لطف إلهی تکمیل می‌گردد.

توضیحاتدفتر اول از کتاب شریف «مثنوی معنوی» از آثار نفیس و گرانسنگ مولانا جلال‌الدین محمد رومی بلخی است که با تصحیحی بر متن مصحَّح مرحوم سیدحسن میرخانی، به ساحت طالبان علم و معرفت تقدیم می‌گردد.
برخی از مهمترین موضوعات مندرج در این دفتر:
- نی‌نامه
- حقیقت عشق إلهی و کیفیت حرکت سالک در مسیر معبود.
- توصیف حال عارف بِالله نسبت به دنیا.
- لزوم تبعیت از ولیّ إلهی.
- بیان راه‌های انحرافی مزوّران در مقابل مسیر حق.
- معنای جبر و تفویض.
- ادب حضرت آدم علیه‌السلام در مقابل خداوند.
- غیرت خداوند متعال در تحریم زشتی‌ها.
- تفسیر «مَن کانَ للّٰه کانَ اللٰهُ له».
- بیان نفحه‌های الهی بر سالکان.
- هدایت‌نیافتن معاندان.
- توصیۀ پیامبر دربارۀ تقرّب به خدا با عقل.
- اخلاص در عشق.
- نکوهش قیاس.

توضیحاتدفتر دوم از کتاب شریف «مثنوی معنوی» اثر نفیس و گرانسنگ مولانا جلال‌الدین محمد رومی بلخی است که با تصحیحی بر متن مصحَّح مرحوم سیدحسن میرخانی، به ساحت طالبان علم و معرفت تقدیم می‌گردد.
برخی از مهمترین موضوعات مندرج در این دفتر:
- گرفتاری در وادی توهّمات و تخیّلات.
- اهمیّت عقل و تعقّل.
- ابلیس در لباس زاهدان و دوستان.
- لزوم رهایی از بند دنیا.
- ملامت خلق بر اولیا به جهت جهالت.
- کیفیت دعا‌کردن به درگاه خداوند متعال.
- ایمان و تسلیم دربرابر قضا و قدر إلهی.
- تعلّق انسان به عالم دنیا و فراموشی حقیقت خود.

توضیحاتدفتر سوم از کتاب شریف «مثنوی معنوی» از آثار نفیس و گرانسنگ مولانا جلال‌الدین محمد رومی بلخی است که با تصحیحی بر متن مصحَّح مرحوم سیدحسن میرخانی، به ساحت طالبان علم و معرفت تقدیم می‌گردد.
برخی از مهمترین موضوعات مندرج در این دفتر:
- غیرت خداوند نسبت به اولیای الهی.
- تقدّم توفیق الهی بر اعمال صالح بندگان.
- عشق مُحِب، تمامی آثار محبوب‌ را.
- ترجیح علم و یقین بر ظن.
- صبر اولیا بر قضای الهی و درخواست نکردن رفع آن.
- جبر و تفویض.
- فلسفۀ بلاها.
- فلسفۀ دوری‌گزیدن انبیا از خلائق.