اخلاق وحکمت وعرفان
گلشن اسرار (تعداد جلدها: 1)
پدیدآور آیتاللَه سید محمدمحسن حسینی طهرانی
توضیحاتاین اثر، دروس خارج فلسفه آیت الله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّس الله سرّه در حوزه علمیه قم میباشد که در آن به شرح و بررسی یکی از مهمترین کتب فلسفی به نام «الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیه» اثر ملاصدرا پرداخته شده است.
شیوه مؤلف و شارح این اثر با الهام از صدرالمتألهین شیرازی، بیان تدریجی اصول و مبانی و دستاوردهای علوم الهی و مطالب عرفانی ـ حکمی به همراه بیان حکایات و قصص و مکاشفات و شهودات بزرگان می باشد.
جلد اول این کتاب در ویراست جدید، با زیر عنوان «مقدمات حکمت، احوال نفس وجود» در 29 مجلس تدوین یافته که پس از تعریف حکمت و فضیلت آن، به توضیح و بررسی مراحل حرکت و سیر تکاملی انسان در راه رسیدن به خدا در 4 سفر معنوی خود (اسفار اربعه) اختصاص یافته است.
توضیحاتجلد اول از مجموعۀ وزین «گلشن اسرار» حاصل درسهای خارج فلسفۀ حضرت استاد آیتاللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی قدّساللَهسرّه بر محوریت کتاب «اسفار» ملاصدرا رضواناللَهعلیه میباشد.
ایشان با بیانی شیوا و روان به تحریر و تقریر مباحث پرداخته و آراء وانظار فلاسفه حتی شخص ملاصدرا رضواناللَهعلیهم اجمعین را بر اساس آموزههای بهجای مانده از اولیایالهی به مهمیز نقد و تحلیل میکشاند. و در ضمن به طرح مباحث عرفانی و حکایات و مشاهدات عرفایباللَه و ظرائف تربیتی و سلوکی میپردازند که طرح مباحث حکمی به این شیوه در نوع خود بینظیر بوده و میتواند راهگشا و راهنمای طریق اهل معرفت به سوی کعبۀ مقصود و حریم معبود باشد.
جلد اول پیرامون «مقدمات حکمت، و احوال نفس وجود» میباشد که در 29 مجلس تدوین یافته است.
برخی از مهمترین مباحث مندرج در این مجلّد:
• عدم اختلاف بین فلسفه و عرفان
• نقد عرفا بر فلاسفه در نحوۀ ادارک حقیقت
• کمال حقیقی انسان در تجرّد از مادیّات و اتّصال به معقولات
• افضلیّت علم حکمت
• علت احتیاج علوم عقلی به عبادات قلبی و بدنی
• معرفت به توحید و مقام ولایت بهعنوان غایت مباحث فلسفی و عرفانی
• لزوم بررسی صحّتِ شهودهای ناقص با براهین عقلی
• تبیین جایگاه مقام هوهویت در قبال سایر مراتب
• تبیین اجمالی مراتب فنایفیاللَه
• اولین تعیّن ذات حق و کیفیت ربط حادث به قدیم
• تبیین اجمالی رابطۀ مجرد و مادی
• تبین رابطۀ اسفار شهودی و اسفار عقلی
• ابحاث دقیق فلسفی در «تعریف وجود»، «وجود لابشرط مقسمی»، «کیفیت حمل وجود بر ماهیات»، «اشتراک معنوی وجود» و «تشکیک وجود»