طرح مبانی اسلام

ماه مبارک رمضان ۱۴۳۹ (تعداد جلسات: 4)

پدیدآور آیت‌اللَه سید محمدمحسن حسینی طهرانی

توضیحاتمجموعه سخنرانی های حضرت آیت اللَه حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی که در سال 1439 هجری قمری ماه مبارک رمضان پیرامون:

• کیفیت نماز اولیای خدا
• تفسير فقره (يعبدک لايشرک بک شيئا) از دعای افتتاح
• حضرت بقیة اللَه به عنوان یگانه علی زمان و حسین زمان
• ذکر برخی شبهات و پاسخ های آن در رابطه با کتاب روح مجرد

تاریخ سخنرانی1439/09/17

توضیحاتکیفیت و چگونگی عبادت در نزد اولیاء الهی موضوعی است که حضرت آیة‌اللّه سیّد محمدمحسن حسینی طهرانی (قدّس سرّه) با استفاده از حکایات لطیف و تحلیل‌های دقیق عرفانی، به تبيين آن می‌پردازند. محور سخنرانی حضرت استاد، حالات خاص امام صادق علیه‌السلام و مرحوم آقای حداد در نماز و تلاوت قرآن است. ایشان با شرحی دقیق نشان می‌دهند که چگونه حضور قلب در عبادات می‌تواند انسان را به مقامی برساند که گوینده و شنونده یکی می‌شود و الفاظ الهی با جان مخاطب در می‌آمیزد. حضرت استاد هم‌چنین با مقایسه‌ میان نگاه عارفانه به عبادت و رویکردهای غیرعرفانی، تفاوت عظیم میان «عبادت آگاهانه» و «عبادت غیرآگاهانه» را روشن می‌سازد. ایشان همچنین ضمن یادآوری موانع ذهنی و خواطر نفسانی که در نماز پدیدار می‌شوند، راهکارهایی عرفانی برای دفع آن‌ها و رسیدن به حضور قلب هنگام نماز را ارائه می‌کند.

تاریخ سخنرانی1439/09/22

توضیحاتحضرت آیةالله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی ـ رضوان الله علیه ـ در این سخنرانی که در اواخر عمرِ بابرکت ایشان در مشهد مقدّس ایراد شده است، با اشاره به فرازی از دعای شریف افتتاح، به نقد و بررسی باورها و شناخت عوامانۀ مردم و حتی برخی عالمان از جایگاه حقیقی امام علیه السلام می‌پرداند. ایشان ازبرخی از مُعَنوَنین در مورد استفاده از تعابیری مانند علی زمان و حسین زمان انتقاد کرده و آن را ناشی از عدم شناخت واقعی جایگاه و موقعیت امام حتی میان برخی از اهل علم می‌دانند. در ادامه با توجه به رسالت انقلاب اسلامی که عمل بر سیره و روش ائمۀ معصومین سلام الله علیهم أجمعین بوده است، متذکر می‌گردند که هدف هجرت علامه طهرانی ـ رضوان الله علیه ـ به مشهد مقدس، معرفی امام و جایگاه امامت به طالبان معرفت بوده است. مرحوم استاد در بخشی دیگر از بیانات، ضمن اشاره به فقرۀ «یَعبُدُکَ لا یُشرِکُ بِکَ شَیئًا» دربارۀ عبادت آمیخته با شرک و ارزش اخلاص با بیان حکایاتی از سیره علامه طهرانی و شهید مطهری (رحمةالله علیهما) توضیح می‌دهد.

تاریخ سخنرانی1439/09/24

توضیحاتحضرت آیةالله حاج سید محمدمحسن حسینی طهرانی ـ قدسّ سرّه ـ در شرح فقرۀ‌ «لا یُشرِکُ بِکَ شَیئًا» از دعای شریف افتتاح، به بررسی خصوصیات و ویژگی‌های حکومت امام زمان پرداخته و در اثناء این مبحث، به دو مسئلۀ مهم نماز جمعه و حج ورود می‌کنند. استاد به دیدگاه علامه طهرانی و نیز نظر فقهی خودشان مبنی بر وجوب عینی و تعیینی صلاة جمعه در همۀ اوقات اعم از زمان ظهور و غیبت و نیز در صورت تشکیل یا عدم تشکیل حکومت اسلامی، اشاره کرده و به بعضی از آداب نماز جمعه می‌پردازد. در بخش دیگری از این بیانات به اهمیت مسئلۀ حج و اهتمام ائمه علیهم السلام به آن اشاره شده و استاد، اعتقاد خود مبنی بر وجوب مطلق حج را توضیح می‌دهد. توضیح معنای فقرۀ «یَعبُدُکَ لایُشرِکُ بِکَ شَیئًا»، علت نبودن ترس و اضطراب در زمان ظهور، ذکر برخی تفاوت‌های حکومت امام زمان با دیگر حکومت‌ها از دیگر مباحث این جلسه می‌باشد.

تاریخ سخنرانی1439/09/28

توضیحاتپاسخ به دوشبهه مهم پیرامون برخی مطالب در کتاب «روح مجرد» علامه طهرانی، موضوع اصلی این سخنرانی است. شبهه نخست، سوءبرداشت از تعبیر «ابتهاج» مرحوم حداد در روز عاشوراست که حضرت آیةاللّه سید محمدمحسن حسینی طهرانی رضوان اللّه علیه می‌فرمایند: برخی آن را با شادی و سرور عرفی اشتباه گرفته‌اند، درحالی‌که مراد و مقصود، انبساط روحی عارف در برابر عظمت و عمق واقعه عاشورا است. شبهه دوم، بحث اطاعت بی‌چون‌وچرای علامه طهرانی از استادش مرحوم حداد است، که برخی آن را خلاف شرع پنداشته‌اند. حضرت آیةاللّه طهرانی درپاسخ به این شبهه می‌فرمایند: مراد از اطاعت بی‌چون و چرا، اعتماد مطلق تربیتی و معنوی به ولیّ الهی است، نه نقض احکام شرع. حضرت استاد با بیان سیره عملی مرحوم حداد، تعبد دقیق ایشان به احکام، و مشاهده‌های عینی از تقیّد ایشان، اثبات می‌کند که بزرگانی مثل ایشان نه تنها مخالف شرع عمل نمی‌کردند، بلکه از متعبدترین افراد به ظواهر شریعت بودند.