ابو حمزه ثمالی
سال 1424 (تعداد جلسات: 13)
پدیدآور آیتاللَه سید محمدمحسن حسینی طهرانی
توضیحاتشرح فقره: اللَهم انتَ القائلُ و قولک حق و وَعدُکَ صِدق و اسئلوا اللَه من فضله ان اللَه کان بِکم رحیما و لیس من صفاتک یا سیدی ان تامر بالسؤال و تمنع العطیة وانتَ المَنّانُ بِالعَطِیاتِ عَلى اهلِ مَملَکتِک و العآئِدُ عَلَیهِم بِتَحَنُّنِ رَأفَتِک الهى رَبَّیتَنى فى نِعمَک وَ احسانِک صَغیراً وَ نَوَّهتَ بِاسمى کبیراً فَى امَن رَبّانى فِى الدُّنیا باحسانِهِ و تفضُّلِهِ و نِعمِهِ وَ اشارَلى فِى الاخِرَة الى عَفوِهِ وَ کرمِه، معرفتى یا مولاى دلیلى علیک و حبى لک شفیعى إلیک و انا واثق من دلیلى بدلالتک و ساکن من شفیعى الى شفاعتک؛
از دعای ابوحمزه ثمالی امام سجاد علیه السلام
تاریخ سخنرانی1424/09/03
توضیحاتحضرت استاد آیةالله سید محمدمحسن حسینی طهرانی در شرح فقره و أنتَ المَنّانُ بِالعَطِیّاتِ عَلیٰ أهلِ مَملَکتِک... با تبیین تفاوت رأفت و رحمت پروردگار با مهربانی مخلوقات، علت و منشأ تمام توفیقات انسان را همین رحمت الهی میدانند؛ ایشان با اشاره به کلمات بزرگانی مانند مرحوم آیةالله قاضی در بارۀ مجالس و مطالب اولیا و ارزش و جایگاه آن توضیحات مهمی ارائه میکنند، سپس به برخی دیدگاههای مخالفین و بعضا تهمتهای آنان و نیز عکس العمل اولیا در برابر آن سخنان، میپردازد و به تناسب آن، کیفیت واکنش مؤمنین خصوصا شاگردان مکتب امام صادق علیه السلام را در برابر غیبت یا بدگویی دیگران توضیح میدهند. استاد بیان میدارد که راه عرفان راه عقل است و زندگی در وهم و خیال مایه تباهی عمر می باشد. ایشان در پایان به تأثیر و نقش دعای ابوحمزه ثمالی و حدیث عنوان بصری در معرفت و سلوک تأکید مینمایند.
تاریخ سخنرانی1424/09/04
توضیحاتمرحوم استاد آیةالله سید محمدمحسن حسینی طهرانی در شرح فقره و اَنتَ المَنّانُ بِالعَطِیّاتِ عَلی أهل مَملَکتِک ...التفات و توجه انسان به مبدأ و بالتبع توفیقات او در بندگی حضرت حق، همه ناشی از رحمت خاصه پروردگار است. استاد در ادامه به بُعد حیوانی زندگی انسان که با جهل و غفلت همراه است، اشاره کرده و ابراز می دارند: بشر امروزی با وجود پیشرفت های فراوان در عرصه تکنولوژی، به تکامل حقیقی دست نیافته است. استاد با بیان برخی حکایات و کلمات بزرگان، به جایگاه صمت و سکوت در سلوک معنوی و جلب رحمت پروردگار می پردازند و با تبیین احوال برخی اصحاب علم که جز ظواهر، هیچ باطن و حقیقتی ندارد، به سیره بزرگانی مانند علامه طباطبایی و علامه طهرانی در این زمینه اشاره می کنند.
تاریخ سخنرانی1424/09/05
توضیحاتتبیین عمق ربوبیت الهی و نقش آن در تربیت انسان موضوعی است که حضرت آیةالله سید محمدمحسن حسینی طهرانی (قدّس سرّه) با استفاده از بخشی از دعای ابوحمزه ثمالی که امام سجاد علیه السلام در آن میفرماید: «و أنت المنان بالعطيّات علي اهل مملكتك و العائد عليهم بتحنّن رأفتك إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَهت باسمي كبيرا»، آن را مورد تأکید قرار میدهند. ایشان با انتقاد از گرایش مردم به ارباب متفرقون، یعنی قدرتهای پراکنده و وابستگیهای مصلحتمحور، انسان را به توحید ربوبی فرا میخوانند. بیان حکایاتی عبرتآموز از بزرگان، نقد عشق به شهرت و ظاهرگرایی، و تأکید بر حضور خدا در تمام مراتب زندگی از جمله نکات برجسته این سخنرانی است.
تاریخ سخنرانی1424/09/06
توضیحاتدر فراز «نَوَّهتَ بِاسْمي كَبِيراً» از دعای ابوحمزه ثمالی، امام سجاد علیهالسلام از حقیقتی پرده برمیدارد که بسیاری از سالکان از آن غافلاند: اینکه شهرت حقیقی در اختیار خداوند است و اگر کسی به مقام قرب رسید، شهرت او انعکاسی از حقیقت وجودی او خواهد بود. در این سخنرانی ارزشمند حضرت آیةالله سید محمدمحسن حسینی طهرانی (قدّس سرّه) با شرح دقیق این فراز از دعای امام سجاد، ضمن تبیین مرز میان شهرت الهی و شهرتطلبی نفسانی، به آثار تکوینی اعمال انسان بر نفس و بدن مثالی میپردازند. ایشان با ذکر حکایاتی از بزرگان، مسئله تأثیر باطنی گناه و گفتار ناپاک را بررسی کرده و حقیقت حضور در «وادیالسلام» را نیز از نگاه عرفانی شرح میدهند.
تاریخ سخنرانی1424/09/09
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَّهت باسمي كبيراً. 1 – شهرت و معروفیت افراد بواسطۀ خداوند متعال می باشد. 2 – گرفته شدن پرچم اسلام از سعد بن عباده و اعطاء آن به اميرالمؤمنين عليه السلام درجریان فتح مكه 3 – ترک جنگ اُحد توسط خلفای ثلاث به نقل از علماء اهل تسنن 4 – جريان فتح مكه و سيرۀ پيغمبراکرم صلي اللَه عليه و آله و سلم در فتح آن. 5 – دین اسلام ،دین رأفت و رحمت است نه دین چماق وانتقام.
تاریخ سخنرانی1424/09/10
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَهت باسمي كبيراً. 1 – عدم تعلّق ودلبستگی افراد نسبت به امور اعتباری عالم دنیا . 2 – نفوذ برمكيها در دستگاه خلافت هارون الرشید . 3 – تكبّر شاه و خوار شدن او در ممالك خارجي بعد از فرار از ايران. 4 – اشعار امام هادي عليه السلام در اعتباریت دنيا . 5 – خدمات صفويه به اسلام و تشيّع. 6 – ناراحتی مرحوم علامه طهرانی پس از شنیدن خبر پیشنهاد ریاست ایشان برای شورای نگهبان و سرور ایشان از انتصاب فرد دیگری به سمت آن
تاریخ سخنرانی1424/09/11
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَّهت باسمي كبيراً. 1 – شهرت ومعروفیت افراد دلالت بر جایگاه والای شخصیتی ایشان نمی کند. 2 – انجام امور تبلیغاتی و صوری برای جلب آراءمردم در رقابت های انتخاباتی. 3 – وعده ها وتبلیغات کاذب افراد در رقابت های انتخاباتی. 4 – هیچ دستگاهی قابلیّت ثبت اعمال انسانها را آنگونه که ملائکه ثبت می کنند ندارد.
تاریخ سخنرانی1424/09/13
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَّهت باسمي كبيراً. 1 – شهرتی ممدوح وپسندیده است که از جانب پروردگار متعال بوده وخود شخص برای رسیدن به آن قدمی برنداشته باشد. 2 – بیان علت تغییر حال روحانی و معنوی افراد در هنگام اقامه نماز و تلاوت قرآن و مجالس سیدالشهداء علیه السلام. 3 – ائمه عليهم السلام و بزرگان اهل مزاح وشوخی بوده اند. 4 – اين خود انسان است كه اذن به ورود ملائكه يا شياطین به قلب خود می دهد. 5 – شمهاي از احوالات مرحوم آية اللَه بروجردي طاب ثراه در هنگام حيات و ارتحال.
تاریخ سخنرانی1424/09/14
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَهت باسمي كبيراً. 1 – معروفیّت مرحوم انصاري بعد از مرحوم قاضي رضوان اللَه عليهما از طرف خدا بود. 2 – انتقال جنازه از مکانی به مکان دیگر غیر از عتبات عالیات ومکانهای مقدس جائز نمی باشد. 3 – رحلت مرحوم ملا صدرا در بصره در هنگام سفر به مکه مکرمه. 4 – حكايت فتواي شيخ مفيد رضوان اللَه عليه در ارتباط با دفن زن مرده با بچۀ زندهاي كه در رحم داشت و جلوگيري امام زمان عليه السلام از اجرای فتوا. 5 – قيّم دين امام زمان عليه السلام بوده وآنچه بر عهدۀ سایر افراد می باشد عمل بر طبق وظیفه وتکلیف است. 6 – انسان نبايد سعادت خودش را براي خشنودي ديگران از بين ببرد. 7 – امام جماعت نماز را باید اول وقت بخواند و نبايد منتظر افراد باشد. 8 – استقامت مرحوم علامه طهراني رضوان اللَه عليه در مسجد قائم طهران. 9 – مرحوم علامه طهرانی در سال هایی که شب قدر در آنها به طور مشخص معلوم نبود ،شش شب را به احیاء می پرداختند. 10 – حكايت ثابت نشدن عيد فطر براي آية اللَه بروجردي طاب ثراه و خواندن نماز عيد در اكثر مساجد مگر مسجد قائم.
تاریخ سخنرانی1424/09/16
توضیحاتفقره دعاء: فيا من ربّاني في الدنيا باحسانه و تفضّله و نعمه و أشار لي في الاخرة إلي عفوه و كرمه معرفتي يا مولاي دليلي عليك و حبّي لك شفيعي إليك. 1 – در دنیا افراد تنها نسبت به قوانین اجتماعی مورد باز خواست قرار می گیرند نه در مسائل شخصی در حالی که در روز قیامت انسان نسبت به همۀ امور فردی و اجتماعی مورد سوال و بازخواست قرارمی گیرد. 2 – انسان عاقل دنبال رياست و حكومت نميرود. 3 – خواجه ربیع بن خثیم پس از نپذیرفتن دستور امیرالمؤمنین علیه السلام نسبت به فرمانداری حوالی شام ،به فرمانداری خراسان منصوب می شود. 4 – فرستادن مالك اشتر به فرمانداري مصر توسط حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام. 5 – تدريس عهدنامۀ مالك اشتر در دانشگاه هاروارد آمریکا. 6 – بیان تفاوت میان مالک اشتر و خواجه ربیع بن خثیم درحالی که هر دو فرماندار امیرالمؤمنین علیه السلام بودند. 7 – راه کار شناخت حبّ به ریاست در نفس انسان 8 –بیان فرمایش علامه طهراني رضوان اللَه عليه خطاب به مرحوم آية اللَه خميني در سال 1342 شمسی. 9 – نامۀ مرحوم آية اللَه خميني به مرحوم علامه طهراني رضوان اللَه عليه در سال 1342 شمسی. 10 – حكايت شخصي كه براي برگزاري جشن نيمه شعبان دو شبانه روز نماز نخوانده بود.
تاریخ سخنرانی1424/09/17
توضیحاتفقره دعاء: فيا من ربّاني في الدنيا باحسانه و تفضّله و نعمه و أشار لي في الاخرة إلي عفوه و كرمه معرفتي يا مولاي دليلي عليك و حبّي لك شفيعي إليك. 1 – دیدگاه های متفاوت افراد در ارتباط با کتاب گرانسنگ وظیفه فردمسلمان در حکومت اسلامی تألیف علامه طهرانی 2 – انتقاد های سست و بی پایه برخی از افراد نسبت به کتاب وظیفه فرد مسلمان. 3 – ذکر نامه مرحوم علامه طهرانی به استاد خود مرحوم انصاری با ذکر احوالات درونی خود و پاسخ مرحوم انصاری به ایشان. 4 – تفاوت در جات تقوي و قدس در بين علماء و روحانيون. 5 – اگرسالك راه خدا به حال خود و اعمال و كردار خويش بنگرد تفاوت میان خود و اهل دنیا را می یابد. 6 – ذکر سخنی عجیب از مرحوم علامه طهرانی مبنی بر توجه استاد کامل نسبت به شاگرد در رفع موانع . 7 – تعجب يكی از افراد طالع بین از زنده ماندن یکی از شاگردان مرحوم علامه طهرانی با وجود تلاش فراوان برخی برای ازبین بردن او. 8 – خطاب «ألَم يجدك يتيماً فآواي و وجدك ضالّاً فهدي» براي همه افراد بشر است واختصاص به پيامبر اکرم صلي اللَه عليه و آله و سلم ندارد. 9 – تمام علوم و معجزات اختصاص به پروردگار متعال دارد وانبیاء و ائمه علیهم السلام تنها مجرای فیض از ناحیه پروردگار می باشند. 10 – فرمایشات متفاوت امام علیه السلام بر اساس لحاظ دو جنبه وجودی آنحضرت می باشد.
تاریخ سخنرانی1424/09/18
توضیحاتفقره دعاء: إلهي ربيّتني في نعمك و إحسانك صغيراً و نوَّهت باسمي كبيراً فيا مَن ربّاني في الدنيا بإحسانه و تفضّله و نعمه و أشار لي في الاخرة إلي عفوه و كرمه معرفتي يا مولاي دليلي عليك و حبّي لك شفيعي إليك. 1 همۀ انسانها قابلیت رسیدن به نهایت درجه مراتب کمالی که بزرگان الهی به آن دست یافته اند را دارا می باشند. 2 سخن مرحوم علامه طهراني مبنی بر ایمان ایشان نسبت به مطالبی که مطرح می کنند و تعهد وتکلیف ایشان نسبت به آنها. 3 حکایت قضیه ای مبنی بر حرّیت مرحوم آیت اللَه شیخ عبدالکریم حائری در پذیرش اشتباه وخطای خود. 4 لزوم حرکت افراد بر اساس یقین وعلم
تاریخ سخنرانی1424/09/29
توضیحاتفقره دعاء: فيا مَن ربّاني في الدنيا بإحسانه و تفضّله و نعمه و أشار لي في الاخرة إلي عفوه و كرمه معرفتي يا مولاي دليلي عليك و حبّي لك شفيعي إليك. 1 – بیان دو مطلب مهم و اساسی درارتباط با جایگاه انسان براساس این فقرۀ شریفه از کلام امام سجاد علیه السلام 2 – ذکر قضیه ای در ارتباط با عملکرد نادرست معلّم مرحوم علامه طهرانی با ایشان. 3 – ملكيّت خداوند متعال بر همه امور حقيقي بوده و ملكيّت سایر موجودات اعتباري و زوالپذير. 4 – علامه طهرانی می فرمودند:كليد راه خدا و كليد معرفت الهي، به دست آوردن دل پدر و مادر است . 5 – پدر و مادر انسان در هر مسلك و مرامي که باشند بايد با آنها به محبت و لطف رفتار نمود. 6 – سالكي كه به پدر و مادر خود توجه نداشته باشد از سلوك ساقط ميشود. 7 – بیان حكايت كسي كه زن حاملهاش را در حالي كه به او نياز داشت رها كرد و به زیارت کربلا مشرّف گردید. 8 – سخن مرحوم علامه طهرانی در ارتباط با فردی که مورد قهر وغضب ایشان واقع شده بود: من او را با دست خودم به قعر جهنم می اندازم 9 – سالكين دروغين چه افرادی می باشند. 10 – ذکر حکایتی در ارتباط با شخص مسلمانی که در اثر تبلیغات به دین مسیحیت گرویده است.