قرآن وتفسیر

مکروه است

هوالعلیم.
این آیات بر خلاف آراء اهل تسنن، به پیامبر ارتباطی ندارد و بلکه به فرد دیگری است که به واسطهی بیاعتنائی و اهانت به فقیری نابینا نازل شده است.

هوالعلیم
توضیح مبسوط این مطلب در کتاب افق وحی از این حقیر آمده است. مجمل مطلب آنکه : قرآن بصورت مجموعی که عبارتست از حقائق و صور واقعیه این الفاظ و عبارات در شب قدر رفعة واحده نازل شده است اما قرآن بشکل تفصیلی و آیه آیه در طول مدت رسالت نازل شدهاست .

هوالعلیم
دلیل بر این مطلب خود شهادت افراد است که قرآن را به همین کیفیّت حاضر می خوانند مانند مرحوم کربلائی کاظم ساروقی البته احتمال اینکه علاوه بر این برای بعضی به کیفیت نزول آن باشد منتفی نیست.

هوالعلیم
توضیح مبسوط این مطلب در کتاب افق وحی از این حقیر آمده است. مجمل مطلب آنکه : قرآن بصورت مجموعی که عبارتست از حقائق و صور واقعیه این الفاظ و عبارات در شب قدر رفعة واحده نازل شده است اما قرآن بشکل تفصیلی و آیه آیه در طول مدت رسالت نازل شدهاست .

هوالعلیم

سوره (24) نور آیه 26

الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريم‏

هوالعلیم
چون نمی خواهیم بهره مند شویم و خود را به قرآن تسلیم نمی کنیم و بین خود و قرآن فاصله می اندازیم و آنرا فقط برای موارد خاصّ می خواهیم . اگر جداً و حقیقتاً اراده کنیم آنرا کتاب زندگی و آموزگار خویش در کلیه مسایل قرار دهیم آنوقت خواهیم دید تمام افکار و اعمال و امور شخصی و اجتماعی ما زیر و رو خواهد شد.

هوالعلیم
1 این تصریح آیه قرآن است که در سوره صف می فرماید: يَأْتي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ
2 مانند نام حضرت کسی نبوده است.

هوالعلیم
تفسیر این آیه همین اوضاع و احوالی است که مشاهده میکنیم.

هو العلیم
خود رسول خدا فرمود که مربوط به اهل بیت است و در کتب اهل تسنن موجود است.
آیۀ بلّغ نیز طبق شواهد قطعیه مربوط به امیرالمؤمنین است.

هوالعلیم
پاسخ سؤال شما در خطبۀ متّقین از نهج البلاغه آمده است مطالعه بفرمائید.

هوالعلیم
انسان باید به همۀ آثار اولیای وحی نظر داشته باشد توجّه به برخی از آنها و صرف نظر از بعضی دیگر نمی تواند راهگشا باشد (مِن) در اینجا (مِن نشویّه) است و لاغیر و به همین جهت انسان دارای مقام خلافت اللَهی است بخلاف سایر موجودات.

هوالعلیم
منظور افرادی هستند که متنعم به نعمت ولایت هستند چنانچه در روایات آمده است.

هوالعلیم
یعنی از روی تدبیر و حکمت مطلقه.

هوالعلیم
نحر ذبح حیوان است که در این آیه شریفه بواسطه بشارت تولد حضرت فاطمه زهرا سلام اللَه علیها وارد شده است . و قربانی مستحب مؤکد است .

هوالعلیم
مقصود از لؤلؤ مکنون طراوت نفس و چهرۀ زیبا است که جمال پروردگار را ابراز و اظهار می کنند و این با مسائل شهوانی و جنسی در دو قطب مخالف قرار دارند مانند لذّتی که شما از زیبائی یک گل احساس میکنید و بطور کلّی لذّت جنسی در آن نشئه وجود ندارد بلکه لذّات فقط روحانی و نورانی هستند.

هوالعلیم
پاسخ این سؤالات در کتاب افق وحی بطور تفصیل آمده است رجوع بفرمائید و امّا مجمل و ملخّص مطلب :
حقیقت انسان دارای مراتب طولیّه و تجردیه است و هر کدام از این مراتب حکم و شأن خاص خود را دارد . مثلاً انسان دارای روح مجرد و نفس ناطقه است که جامع مراتب مختلف اعم از عقل و احساس و عواطف و حبّ به ذات و بقاء آنو ذهن و ضمیر و غیره می باشد و هر کدام از این امور حکم ابزار و وسائط اشتغال نفس و اِعمال او را دارند . و انسان با بکارگیری این امور آنچه موجب صلاح اوست را استیفا و آنچه موجب ضرر و زوال اوست را رفع و دفع می نماید بدین صورت که از ابزار و وسایل مودعه در نفس خود برای استکمال خود بهره می برد.
مسئله روح که ملک مقرّب خدا است یکی از وسائط و ابزار های نفس رسول خداست که نزول آن بر قلب پیامبر باعث آشکار شدن مرتبه ای از مراتب وجودی آن حضرت برای مرتبه ای دیگر است . در حالیکه آن مرتبه عالیه و راقیه که بطن البطون و سرّ الاسرار نفس قدسی او است از همه بالاتر است . و این قضیه درباره حضرت صاحب العصر ارواحنا فداه نیز صادق است .
و اما مسئله تنزیل قرآن، فرود آن بر قلب رسول خدا به تدریج است به عکس إنزال که در یک لحظه تمامی آن افاضه گردیده است .

هوالعلیم
منظور از سماوات در این آیه چنانچه در کتاب افق وحی توضیح داده شده است آسمانهای عالم مادّه و معنا می باشد و زمین گرچه در آسمان عالم مادّه قرار دارد ولی انسان در مواجهه با آسمان ،زمین را ملاحظه نمی کند.

هوالعلیم

این جمله در مقام تحقیر بکار می رود.

هوالعلیم
1 هر برداشتی باید بر اساس ملاک باشد و دلیلی او را همراهی نماید.
2 انسان سرخود نمی تواند آیه ای را به مصداقی حمل نماید.
3 مبنای نزول آیات بر سلاست و روانی است اما در کلام مولی امیرالمؤمنین علیه السلام ایراد الفاظ متقن عربی لحاظ شده است.

هوالعلیم.
ایمان به عالم غیب یعنی ارتباط با ذات الهی و اعتقاد به وجود مبدأ حیّ و فعّال ما یشاء که لازمهی آن حرکت به سوی آن مبدأ حیات است و نماز این حرکت و ربط را ایجاد میکند.

هوالعلیم
لعلّ در زبان قرآن به معنای امید و توقع حصول شی است نه شک و شبهه در آن .

هو العالم مقصود از این اشخاص چنانچه در روایات مذکور است ائمّه علیهم السّلام می باشند و شیعیان آنان چنانچه رسول خدا فرمود: « یا علی انت و شیعتک هم الفائزون یوم القیامة » و شیعیان امیرالمؤمنین علیه السّلام عبارتند از سلمان، مقداد، عمّار، اویس و اولیاء الهی و عرفاء باللَه که به همان مقام و منزلتی رسیدند که حجاب و مانعی برای وصول بحقائق برایشان وجود ندارد و اوصاف آنها را حضرت در نهج البلاغه فرموده اند.

هوالعلیم
مَلَکی است مقرّب که بالاتر از سایر ملائکه است.

هوالعلیم
پی بردن به حقائق وحیانی از طرق و مسیر های معیّن و تعریف شده که توسط حضرات معصومین علیهم السلام از ناحیه اولیای الهی و عرفاء باللَه بدست ما می رسد.

هوالعلیم
خالق در اینجا به معنای فاعل است نه اصل خلقت.

هوالعلیم
1 طبیعی است که پاسخ مطابق با پیش فرض خواهد بود نه بیشتر .
2 چنانچه پاسخ این مطلب داده شد مفسر در تفسیر باید به آن دو نکته که عرض شد توجه کند.
3 شأن نزول صرفاً جهت ارائه طریق است نه بیشتر.
4 شبهات حکایت از جهل و نافهمی و قصور در معرفت دینی دارد و صرفاً برای تحقیق بیشتر درمفاهیم آیات مفید است .

هوالعلیم
دلائل بدزبانی:
سورة النّساء (148) لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم‏
نور (19) إِنَّ الَّذينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَة
(نورملکوت قرآن جلد 1 صفحۀ 55)
الجاثیه (7) وَيْلٌ لِكُلِّ أَفَّاكٍ أَثيم‏
القلم (10 11) وَ لا تُطِعْ كُلَّ حَلاَّفٍ مَهين‏ * هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَميمٍ
الحجرات (12) وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضا
(نورملکوت قران جلد1 صفحات 195 و 198)
الهمزه (1) وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ
الشّعراء (221 222) هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلى‏ مَنْ تَنَزَّلُ الشَّياطينُ * تَنَزَّلُ عَلى‏ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثيم‏
برای توضیح به تفسیر المیزان مراجعه شود.

هوالعلیم
به جهت غلبه رجولیّت که همراه با نوعی ابراز عفاف و حرمت است.

هوالعلیم
خالق به معنای سازنده و بوجود آورنده است یعنی از میان همه سازندگان و خلق کنندگان در این عالم خداوند از همه نیکوتر و پسندیده تر خلق می نماید.

هوالعلیم
آیه ظهور در انمحاء و نیستی دارد و آن دارای مراتب است، در حقیقت صورت مثالی کوه دکّ و نابود شده بود و این مرتبه ای از مراتب دکّ و محو است و منافاتی در بین نیست.

هوالعلیم.
1ـ بنده تا کنون به این تفسیر مراجعه نکرده ام و اطلاعی از آن ندارم.
2ـ سرّ به ارتباط و پیوند انسان با خدای متعال گفته میشود؛ یعنی همان جهت ربطی نفس با خدای متعال. سرّ هر شخصی یعنی حقیقت نهفتهی درون که با مبدأ خود مرتبط میباشد و تقدیس آن به معنای پاک و زلال بودن و از شوائب کثرت و تعلّقات به ما سوی اللَه منزّه بودن است.

هوالعلیم

در این آیات توجّه انسان را به ذات الهی در عین رعایت اسباب و وسائط در عالم تکوین بیان می کند و مراتب عبودیّت را با حفظ رعایت ادب لوازم و سلسله علل توضیح می دهد.

هوالعلیم
تفسیر این حروف هنوز بدرستی روشن نشده است. گر چه در بعضی از اخبار چنانکه ذکر کردید به حادثه کربلا اشاره شده است.

هوالعلیم

1 در صورت بازگشت ضمیر در یشاء به من ، نیاز به تقدیر مفعول است برای یشاء! مضافاً به اینکه در برخی از آیات مانند: «عَجَّلْنا لَهُ فیها ما نَشاءُ لِمَنْ نُريد» مستقیماً ضمیر به خود ذات پروردگار باز می گردد و این قرینه است به اینکه منظور از مَن یَشاء مورد اختیار و اراده حق تعالی است.
2 اراده انسان که خارج از اراده پروردگار نیست و نمی تواند در عرض اراده او قرار گیرد بلکه یک اراده است که به دو مرید نسبت و ارتباط پیدا کرده است.

هوالعلیم
در مورد تفسیر قرآن توسط اهل بیت علیهم السلام دو نحو مشاهده می شود.
1 تفسیر آیه به خود آیه که امام علیه السلام طریق آنرا به ما می آموزند.
2 تفسیر آیه به معنائی که فقط از عهدۀ شخص امام علیه السلام بر می آید و فرد دیگری حق تصرّف در آن را ندارد.

بازگشت به پروردگار به معنای رفع حجاب از چشمان باطن و مشاهدۀ ظهور صفات جمال و جلال خداوند است. انسان تا وقتی در این دنیا گرفتار نفس و تعلّقات و پرداختن به امور دنیوی است چشمش جز ظاهر و مظاهر چیزی نمی بیند.وجود خود را مستقل می پندارد و تأثیر و تأثر را از سلسه موجودات دنیا می پندارد.و علل و اسباب را در همین موجودات می جوید و از علت اصلی غفلت می ورزد، و او را بحساب نمی آورد و به هر کار خلافی دست می زند غافل از اینکه در همین دنیا و در همین حالی که مشغول عمل خلاف رضای حق است در تحت سیطره و هیمنۀ صفات جمال و جلال او است. ولی او بی هوش است و احساس نمی کند. پس از اینکه از این دنیا رفت چشمان برزخی او باز می شود و می فهمد که تمام تفکرات او در دنیا تخیّل و توهمّی بیش نبوده است و قدرت حقیقی و علم حقیقی و حیات حقیقی منحصرا در تحت اراده ذات واحد حق بوده است. هر کجا که می خواسته اعمال می کرده و هر کجا نمی خواسته اعمال نمی کرده

هوالعلیم

به ترجمه تفسیر المیزان ذیل همین آیه " و لا تقف ما لیس لک به علم" مراجعه فرمائید.
مرحوم علّامه طهرانی رضوان اللَه علیه نیز در جای جای کتابهای خویش پیرامون این آیه شریفه مطالبی را بیان فرموده اند در صورت دسترسی به کامپیوتر به برنامه کیمیای سعادت مراجعه فرمائید تا تطبیق با مصادیقی نیز از این آیه را مشاهده فرمائید: کتاب امام شناسی جلد 3 صفحه 336 و جلد 2 صفحه 125 و جلد 3 صفحه 122 و کتاب معادشناسی جلد 5 صفحه 291 و جلد 8 صفحه 297 و جلد 8 صفحه 301 و کتاب نور ملکوت جلد 1 صفحه 150 و 311 و جلد 2 صفحه 434 و کتاب اسرار ملکوت جلد 2 صفحه 87 و کتاب افق وحی صفحه 105 و 275

هوالعلیم
جهت حفظ سیاق متفاوت است . ونیز به جهت حفظ مرتبه ربوبی که نسبت به هارون و موسی تفاوتی ندارد.

هوالعلیم
معنای روحی در آیه شریفه : فَإِذا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فيهِ مِنْ رُوحي ، همان حقیقت ذات احدیت است بدون تنزّل از مقام ذات به مراتب اسماء و صفات . و اما روحنا به معنای ملکی است مقرّب که در بعضی از اخبار از همۀ ملائکه بالاتر ذکر شده است . و اما معنای نفخت تفاوتی با نفخنا ندارد و آن عبارت است همان دمیدن و اعمال اراده تکوینیه که در آیات با تعبیر کُن فیکون وارد شده است .

هوالعلیم
بلی این مطلب در کتاب افق آمده است مراجعه فرمائید.

هوالعلیم
1 بلی تحریف قرآن است. چون این مسئله روشن و واضح است، منافات با اعجاز ندارد.

هوالعلیم
خدای متعال در قرآن کریم به این قضیه اشاره می فرماید:
(و إذ قال ربک للملئکة إنی جاعل فی الارض خلیفة) . از این آیه استفاده می شود قبل از خلقت انسان هیچ یک از مخلوقات الهی مفتخر به خلعت خلیفة اللَهی نبودند،حتی ملائکه مقرّب مانند جبرائیل امین.
و این مقام چنانچه از سایر آیات استفاده می شود جامعیت جمیع اسماء و صفات کلیه الهیه است به نحو تکوین و ایداع آنها در نفس بشر.
چنانچه می فرماید : (و علّم آدم الاسماء کلها) و بقیه مخلوقات به مرتبه أتّم و أکمل از جامعیت انسان نمی باشد. و توضیح این مطلب در کتاب افق وحی از این بنده آمده است.
بنابراین امانتی که در قرآن از او یاد شده است ، جامعیت انسان نسبت به کلمات کلیه الهیه است که می تواند آنها را به فعلیت و ظهور برساند و این استعداد در سایر مخلوقات حتی ملائکه مقرّب منتفی است.
و بر این اساس است خبر منقول از نبی أکرم که می فرمود:(لی مع اللَه حالات لا یسعها ملک مقرّب) ولا نبی مرسل.
و این مرتبه از معرفت واجدیت مقام اللَه أکبر است که فوق تصوّر و اتصاف است و امت پیامبر ما می توانند به این مرتبه دست یابند.

هوالعلیم
کسانی که از عالم نفس عبور کرده اند زیرا شیطنت و اغواء شیطان در محدوده نفس است واین افراد را مُخلَص گویند نه مُخلِص

هوالعلیم
این افراد چون از روی قصد و غرض به انجام این احکام اقدام می کنند لذا با امامان باطل خویش به جهنم می روند.

هوالعلیم
درباره موجودات زنده سخنی نیامده است.

هوالعلیم
اشکالی در بین نیست منظور از هفت آسمان یا اشاره به هفت آسمان عالم مادّه و مجرّدات است یا هفت طبقه و اینکه علم هنوز به آن راه نیافته دلیلی بر عدم آن نیست و زمینی نیز بر همین منوال.

/*
هو العالم
منظور ايمان به غيب است كه در ايمان به
رسول خدا و روز قيامت و انجام تكاليف و احكام منطوي است. طبيعي است كه ايمان به غيب
انسان را مكلّف و موظّف به پيروي از لوازم و دستورات مي نمايد و اين مسئله براي
نفوسي كه نمي خواهند خود را تحت تربيت و تزكيه اولياي الهي قرار دهند ناگوار و
بسيار مشكل است، اين افراد مايل به اطاعت و پيروي از تكاليف نمي باشند و دنياي خود
را با شهوات و لذّتهاي زود گذر و كامرانيهاي نفساني و ازدياد اموال و وصول به
رياستها سپري مي كنند بنابراين طبيعي است كه در مقابل دستورات الهي مي ايستند
و افرادي را كه به دنبال حقيقت و اطاعت از اوامر و نواحي الهي مي روند سفيه و كم خرد
معرفي مي كنند اينان افرادي هستند كه خرد را فقط براي خوشگذراندن دنيا مي دانند و
افرادي که خردشان را براي آخرت بكار مي بندند نادان مي دانند. خداوند مي فرمايد: با
توجّه به حقيقتي و حياتي و ابدي بودن آخرت و مراتب تكامل و فعليّت انسان و وصول به
مراحل علوي، حال بايد ديد كدام يك از اين دو گروه نادان و سفيه هستند؟ آيا آنها كه
براي گذشت شصت هفتاد سال سرمايه ي خود را تباه مي كنند يا آنان كه براي رسيدن به
رستگاري و سعادت ابدي و هميشگي برنامه ي زندگي و گذران عمر خود را تنظيم مي نمايند؟

هوالعلیم
داستان پیامبر و مشرکین در وقتی بود که هنوز عقاید و مبانی دینی به گوش آنها نرسیده بود و نسبت به مطالب جاهل بودند. بخلاف مواردی که ذکر شده است که در این موارد مسئله عمد و عناد و انکار مطرح است.

هوالعلیم
توضیح این مطلب محتاج به بسط کلام و نگارش خاصّ است. مجملا اینکه در قضایا و حوادثی که برای ایشان و در زمان ایشان اتفاق افتاد مشابهت زیادی با قضایا و حوادث زمان رسول خدا و پس از آن حضرت بچشم می خورد.

هوالعلیم
در قرآن آیه ای نداریم ولی در روایات از بعضی از آیات به عنوان آلات موسیقی تفسیر شده است.

هوالعلیم
قطعا.

هوالعلیم
در آیین محاوره و گفتگو القاء خلاف واقع در ذهن مخاطب محکوم و از دیدگاه عقل و عرف مطرود می باشد و بر این اساس شرعاً حرام است . گوینده در مقام بیان مطلب اگر به تمثیل می پردازد یا باید به نحوی تمثیل مطرح شود که نیازی به تذکر و انتباه نباشد مانند بسیاری از داستانها و حکایات مثنوی چون داستان طوطی و تاجر در هندوستان و یا داستان طوطی که روغن را بریخت و امثال آنو یا باید خود به تمثیل بودن آن اشارت نماید و گرنه مخاطب و خواننده آنرا واقعی و حقیقی پنداشته به گمراهی و ضلالت خواهد افتاد و این روش را ما در کتب حکایت گذشتگان مشاهده می کنیم .
حال چگونه است که قرآن کریم از بدیهی ترین قانون و مبنای تخاطب روی گرداند و افراد را به جهالت و ضلالت بکشاند؟
و می توان گفت یکی از چرندترین مطالبی که در این روزها در زمینه کلام مطرح می شود این قضیه است، آخر یکی نمی پرسد: کدام دلیل و احتمال عقلائی بر تمثیل بودن حکایات قرآن آمده است که باید از بیان این وقایع و حوادث را به واسطه آن دست برداشت و حمل بر تمثیل نمود.

هوالعلیم
بلی جائز است اما بهتر آنست که به رسول اللَه صلی اللَه علیه و آله وسلم هدیه نمود .

هوالعلیم
این خطاب قبل از وجود خارجی او بوده و به ماهیّت او تعلّق می گیرد یعنی همان صورت ذهنی که از آن در نفس ما می باشد.

هوالعلیم
مسئله جواز نکاح برای رسول خدا صلی اللَه علیه وآله وسلم به واسطۀ آیه اول مقیّد می شود به زمان نزول آیه بعد. یعنی این جواز مطلق نبوده است و آیه دوم به معنای نسخ حکم اول است.

هوالعلیم
قرآن با معانی و حقائق محکمۀ خود برای همه مردم حجیّت و مشروعیّت دارد نه با خود الفاظ و عبارات و بدیهی است در صورت ترجمه این منظور حاصل می شود.

هوالعلیم
مطالعه تفاسیر و متونی که در این زمینه تألیف شده است مانند تفسیر المیزان.

هوالعلیم
تفسیر و تبیین یک متن به معنای واضح و آشکار نمودن مقصود گوینده آن متن از آن عبارت می باشد .بنابر این لازمه این مطلب اطلاع مخاطب از معانی و واژه های موجود در عبارت و نیز قرائن و شواهد تعیین کننده معنا در فضای ایراد کلام از ناحیه متکلم می باشد . رعایت این دو نکته مهم انسان را در رسیدن به مقصود متکلم یاری می دهد . بناء علیهذااز آنجا که هیچ فردی مانند حضرات معصومین علیهم السلام نسبت به معرفت این دو اصل موجود نمی باشد روایات و آثار باقیه از آنان در تفسیر آیات قرآن می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشد و نیز در مواردی که از آنان مطلب نرسیده باشد و یا آن مطلب دارای عمق و حقائق ژرف گونه ای باشد باید از ابزار لازم برای وصول به این نتیجه بهره برده شود، امثال اطلاع کافی بر معانی لغات و تاریخ و ادبیات و خصوصاً فلسفه متعالیه و عرفان نظری و احاطه بر آثار و روایات وارده از حضرات معصومین علیهم السلام .
و حجیت بر این اساس فعلیه خواهد بود.

هوالعلیم
فهم آیات قرآن بدون مراجعه به احادیث اهل بیت علیهم السّلام که أعرف به کتاب خدا می باشند محال است.

هو العالم حفظ قرآن یکی از توفیقهای عظیم الهی استکه شامل برخی از افراد می شود، انسان به هر میزان که حافظ قرآن باشد در روز قیامت از مرتبه بالاتری برخوردار است. ولی ایشان اجبار بر حفظ نمی کردند بلکه تشویق وترغیب می نمودند

هوالعلیم
روح خداوند همان ذات بحت و بسیط و حقیقت وجود است که مرتبه او مقدّم بر رتبه اسماء و صفات کلّیّه اوست و سایر موجودات از اسماء و صفات او نشأت گرفته اند بدین لحاظ مرتبه انسان از تجرّد تامّ و روحانیّت محض انتزاع گردیده است و این به معنای روح می باشد.

هوالعلیم
شکّی نیست که تفسیر المیزان از میان سایر تفاسیر مانند ماه در بین ستارگان است.
شخصیّت علمی و معنوی علّامه طباطبایی رحمة اللَه علیه در این تفسیر به خوبی آشکار است و بسیاری از بزرگان همچون مرحوم علّامه طهرانی و آیة اللَه مطهّری اعتراف به عظمت و علوّ مرتبۀ این تفسیر بی بدیل نموده اند.

هوالعلیم.
از مرحوم والد درباره این تفسیر چیزی نشنیدهام. تعریف و تحسین تالیف دلیل بر صحت تمامی مطالب آن نیست و اینکه نماز و روزهی شکسته تشریع نشده باشد خلاف ضروریات دین است و باطل است.

هو العلیم
آنچه از کیفیت ترتیب آیات در قرآن بدست می آید اینست که در دوجای قرآن تحریف در ترکیب انجام شده است.یکی در مورد آیه تطهیر،دوم آیه ولایت که البته با توجه به قبل و بعد آن و قرائن و شواهد اخلالی به مفهوم آیه وارد نمی شود.
و اما تحریف در خود کلمات به معنای اضافه شدن کلمه و یا سانسور و حذف کلمات دلیلی بر اثبات آن نمی باشد و روایات وارده از ائمه علیه السلام و ارجاع به قرآن از ناحیه آنها محکمترین دلیل بر حجیت قرآن می باشد و خود آنان همین قرآن را تلاوت می کردند و به اصحاب نیز توصیه بر تلاوت و تدبر در همین قرآن می نمودند و کلام امام علیه السلام حجت است.. اما مصحف فاطمه ارتباطی به قرآن ندارد بلکه مجموعه ای است از مطالب و اسرار که علم آنها فقط نزد امام معصوم علیه السلام می باشد و در زمان ظهور حضرت ولی عصر ارواحناه توسط ایشان بیان خواهد شد.

هوالعلیم
اگر ائمه علیهم السلام تأویل آیات راندانند پس اینهمه روایاتی که در بارۀ آیات از جانب آنها آمده است چه معنایی دارد؟
باید دانست که علم امام علیه السلام عین علم خدا است وامام مظهر علم حق است پس منافاتی ندارد.

هو العلیم
قصر در صلوة اختصاص به مورد خوف ندارد بلکه اعم است و استدلال اخص از مدعا است.

هوالعلیم
مفاد آیه اول نماز خوف است و ربطی به نماز مسافر ندارد.
نماز شکسته برای مسافر ارفاقی است که خداوند به او دارد گر چه مشقّتی برای او نداشته باشد.

هوالعلیم
سوره اسراء : وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً.

هوالعیم
آری و آیه وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِن‏ بر ان دلالت دارد.

هوالعلیم

حدود پانصد آیه.

هو العلیم
از کشف الآیات پیدا کنید.

هو العالم انس بمعنای الفت و مصاحبت با شیئی را گویند و این مسئله همراه با یک نوع التذاذ است بدون التذاذ مؤانست معنی نخواهد داشت خواه التذاذ نفسانی یا عقلانی و یا روحی. حقیقت انس ملازم باسنخیت آنس با مأنوس می باشد و در صورت عدم سنخیت هیچ نوع ارتباطی که محصل این حقیقت باشد بوقوع نخواهد پیوست. توضیح اینکه از انجا که قران دارای مراتب مختلفه ای از معرفت و معانی است هر فرد باندازه همان میزان از معرفت خود با قران انس پیدا می کند و کسی که از قران حظ و نصیبی ندارد معلوم می شود هیچ نوع سنخیتی با قران نخواهد داشت .
مرحوم والد،رضوان اللَه علیه می فرمودند:در زمانیکه ما در نجف اشرف تحصیل می کردیم. روزی با یکی از فضلاء و مدرسین معروف راجع به لزوم قرائت و تدبر و تامل در قران برای طلاب صحبت می کردیم،ان شخص معروف می گفت: طلبه نباید وقتش را به خواندن قران بگذراند زیرا قران یا مجموعه ای از احکام است که مدارک احکام بصورت روایات در میان،موجودات در قران فقط مجملاتی بیش نیست و یا حکایات و قصص است که قصه و حکایت خواندن ندارد و یا مسائلی اخلاقی و اجتماعی است که طلبه اینها را خود بخود می فهمد.
زهی نادانی و جهالت شما ببینید چقدر فرق بین این سخن سخیف و موهون با کلام بلند مرتبه و گرانسنگ علامه طباطبایی است که می فرماید :مکتب تشیع حقیقتش را از مفاهیم قرانی گرفته است ولیکن شیعه انرا رها نموده و صرفا به ولایت تمسک کرده است و نتیجه ان نگارش این تفسیر کبیر المیزان است بنابراین هر چقدر انسان به مفاهیم و معانی قرآن بیشتر برسد شوق و علاقه ی او برای ادراک بیشتر ، بیشتر خواهد شد و نور آن در قلب او بیشتر خواهد شد و اُنس او با قرآن بیشتر خواهد شد. البته در این زمینه مطالبی است که انشاءاللَه در جای خود خواهد آمد.

هوالعالم اشکالی ندارد.

هوالعلیم
می تواند سکوت کند و در عین حال به کارش بپردازد.

هوالعلیم
روی زمین نشسته و رو به قبله باشد.

هوالعلیم
اشکال ندارد.

هو العالم بسم اللَه الرحمن الرحیم بلحاظ شروع در هر امری از جمله قرائت قرآن مستحب است و اینکه گفته می شود هر سوره از قرآن بسم اللَه مخصوص به خود را دارد محل تأمل است . بسم اللَه الرحمن الرحیم در همه سوره ها به یک معنی است و لذا انسان می تواند قبل از انتخاب سوره ، بسم اللَه آنرا بگوید سپس سوره مورد نظر خود را انتخاب کند .

هوالعلیم
باید انسان خود قرآن را بخواند و بدون وضوء ثواب و اجر کمتری نصیب می گردد. گوش کردن قرآن در حال استراحت مانعی ندارد.

هوالعلیم
چون حالتی برای آنها پیدا می شود که با لمس قرآن منافات دارد.

هوالعلیم
خیر.

هوالعلیم
علت این مطلب آن است که امیرالمومنین علیه السلام حقیقت ولایت است و ولایت باطن رسالت و مغزّ آن می باشد. از آنجا که باطن همیشه باید در پشت ظاهر قرار گیرد و ظاهر همچو پوسته و قشری حافظ آن باشد، بنابراین نمی توان این حقیقت را ظاهر و آشکار در قرآن مطرح نمود.
البته روایات و کلمات بزرگان در این باب بسیار است و بنده فقط اشاره ای در اینجا نمودم. و علت اینکه اسم پیامبر ذکر شده است، به جهت این است که پیامبر هر دو جهت ظاهر و باطن را دارا بوده است.
و به همین جهت است که خداوند امیرالمومنین علیه السلام را معیار و میزان حق و باطل قرار داده است و بواسطه او صف منافق از مؤمن متمیّز خواهد شد. و رسول خدا فرمود: ای علی من بر تنزیل قرآن با مشرکین جنگ نمودم و تو بر تأویل قرآن و تأویل فرآن یعنی ولایت امیر المؤمنین علیه السلام.
اگر اسم امیرالمؤمنین در قرآن می آمد که دیگر امتحان و ردّ و قبول افراد معنائی نداشت.

هوالعلیم.
اعتراف به اعجاز در قرآن مساوی اعتراف به انتساب ربوبی است. زیرا در خود قرآن به این مسئله تصریح شده است.

هوالعلیم
اشکال ندارد.

هوالعلیم
تأثیری ندارد.

هوالعلیم
خیر